ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္ဘုရင့္ေနာင္မင္းတရားၾကီးလက္ထက္မွာ
ျမန္မာမင္းကိုလက္ေဆာင္ ပဏၰာဆက္သရျမဲျဖစ္တဲ႔ ယိုးဒယား ဘုရင္မွာ ဆင္ျဖဴေလးစီးရွိတဲ႔ အနက္က
နွစ္စီးကို ေတာင္းခံရာ မေပးတဲ႔အျပင္ မေျခမငံ ျပန္လည္အေၾကာင္းျပန္လိုက္တဲ ႔ အတြက္
ခရစ္နွစ္ 1563 ခုနွစ္မွာ ပထမအၾကိမ္ ယိုးဒယားကို စစ္ထိုးခဲ႔၏ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ ႔စစ္အင္အားဟာ မင္းတရားေရႊထီး
လက္ထက္ကထက္ အင္အားေတာင္႔တင္းျပီး တိုက္ရည္ခိုက္ရည္မွာ သာလြန္တဲ႔ အတြက္
ယိုးဒယားနယ္ေျမမ်ားကို လြယ္ကူ စြာနဲ႔ သိမ္းပိုက္ႏုိင္ခဲ႔၏။
အဲဒီေနာက္ ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ႔ အယုဒၶယျမိဳ
႔ကို ဆက္လက္ခ်ီတက္လုပ္ၾကံရာမွာ ျမန္မာတပ္ရဲ ႔ထိုးစစ္ဆင္မႈကို ယိုးဒယား တို႔ မခံႏုိင္ဘဲ
ျမန္မာဘုရင္ထံမွာ အည့ံခံခဲ႔ရ၏။ 1563 ခုနွစ္မွာ ဘုရင္ ခ်ကၠရီဖက္နဲ႔တူ သားသမီးမ်ားနဲ႔
ဆင္ျဖဴေလးစီး စလံုး ကို ေဆာင္ယူျပီး ဘုရင္ေနာင္မင္းၾကိီးဟာ ဟံသာ၀တီသို႔ ျပန္လာခဲ႔၏
ဘုရင္ေနာင္ မင္းတရားၾကီးဟာ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ လာတဲ႔ ယိုးဒယား ဘုရင္ေဟာင္းက အယုဒၶယ
ျပန္ျပီး ဘုန္းၾကီး ၀တ္ခ်င္ေၾကာင္း ေတာင္ပန္တဲ႔ အတြက္ ခြင္႔ျပဳခဲ႔၏။
ဒါေပမယ္႔ ယိုးဒယားဘုရင္ဟာ သူနယ္
ေျမျပန္ေရာက္တာနဲ႔ သားေတာ္ေတြႏွင့္ ပူးေပါင္းျပီး ျမန္မာကို ျပန္ပုန္ကန္ခဲ ႔၏
ဒါေၾကာင္႔ ဘုရင့္ေနာင္ဟာ 1568 ခုနွစ္မွာ အယုဒၶယျမိဳ ႔ကို ဒုတိယအၾကီမ္ခ်ီတက္ခဲ႔ရျပန္၏
ျမန္မာနဲ႔ စစ္ျဖစ္ေနစဥ္ အတြင္း မွာ ယိုးဒယားဘုရင္ နာမက်န္းျဖစ္ျပီး
ကြယ္လြန္သည့္အတြက္ ယိုးဒယားဘက္က စိတ္ဓါတ္က်ေနျပီး ဘုရင္ေနာင္မင္းၾကီးထံ စစ္ေျပျငိမ္းရန္
ကမ္းလွမ္းလာခဲ႔၏
ဒါေပမယ္႔ ျမန္မာတို႔ဘက္မွ ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို
လက္မခံဘဲ အယုဒၶယျမိဳ ႔ က်ဆံုးသည္ အထိထိုက္ခိုက္ခဲ႔၏ အယုဒၶယ က်ဆံုးျပီးေနာက္မွာ
ဘုရင္႔သမက္ေတာ္ မဟာဓမၼရာဇာကို ျမန္မာလက္ေအာက္ခံ ယိုးဒယားဘုရင္ အျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခဲ႔
ျပီး ဟံသာ၀တီကို ဘုရင္ေနာင္မင္းၾကီးျပန္ခဲ႔၏ ဘုရင့္ေနာင္နန္းတက္ျပီိး
ေနာက္မွ နန္းတက္ခဲ႔တဲ႔ နႏၵဘုရင္လက္ထက္မွာ ပုန္ကန္မႈေတြ ရွိလာတဲ႔ ယိုးဒယားႏုိင္ငံကို
သူကိုယ္တိုင္ပါ၀င္တိုက္ခိုက္ခဲ႔တဲ႔ စစ္ပြဲ အပါ၀င္ ေလးၾကိမ္ေလးခါ သြားေရာက္ တိုက္ခိုက္ေပမယ္႔
ေအာင္ျမင္မႈ မရွိခဲ႔ပါ။
တတိယျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုတည္ေထာင္ခဲ႔တဲ ႔ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္မွာ ယိုးဒယားတို႔ဟာ ျမန္မာ ပိုင္နက္ ျဖစ္တဲ႔ ထား၀ယ္ေဒသကို က်ဴးေက်ာ္ထိပါးလာျပန္၏ ဒါေၾကာင္႔မို႔ အေလာင္းမင္းတရားဟာ ထား၀ယ္ ျမိတ္ တနသၤာရီ ကိုခ်ိီတက္တိုက္ခိုက္ရာ ေအာင္ႏုိင္ျပီး အဲဒီမွတဆင္႔ ယိုးဒယားႏုိင္ငံအတြင္းကိုစစ္ခ်ီခဲ႔ျပန္၏ အယုဒၶယျမိဳ ႔ကို ၀န္းရံထားစဥ္ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး နာမက်မ္းျဖစ္လာတဲ႔ အခါမွာ တပ္ဆုတ္ျပီး ျပန္လာခဲ႔ရ၏ ျပန္လာရာ လမ္းခရီး တေနရာမွာပင္ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး နတ္ရြာစံခဲ႔၏။
ခရစ္နွစ္ 1763 ခုနွစ္မွာ နန္းတက္တဲ႔ အေလာင္းမင္းတရားရဲ ႔သားေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္ မင္းလက္ထက္ အေရာက္မွာ ထား ၀ယ္စားဟာ ယိုးဒယားအားကိုးနဲ႔ ပုန္ကန္ခဲ႔ျပန္၏ ျမန္မာတပ္မ်ားက တိုက္ခိုက္တဲ႔ အခါ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျမိတ္နဲ႔ တနသၤာရီကို က်ဴးေက်ာ္ထားတဲ႔ ယိုးဒယားတို႔က ထား၀ယ္စားကို ကာကြယ္ ေပးထားခဲ႔ျပန္၏ ဆင္ျဖဴရွင္ရဲ ႔တပ္မ်ားက ျမိတ္နဲ႔ တနသၤာရီ ကို ျပန္လည္တိုက္ခိုက္သိမ္းယူျပီး ယိုးဒယား ႏုိင္ငံထဲအထိ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ျပန္၏။
ျမန္မာတပ္မ်ားဟာ အယုဒၶယ ျမိဳ ႔ကို 14 လၾကာမွ်
ခက္ခက္ခဲခဲ ၀န္းရံတိုက္ခိုက္ရခဲ့ရတယ္လို႔ဆို၏ ေနာက္ဆံုးျမိဳ ႔ရိုးကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ဖို႔
ေျမေအာက္မွ ဥမင္လိႈင္ေခါင္း ေဖာက္ျပီးလုပ္ၾကံေတာ႔မွ အယုဒၶယ ျမိဳ ႔က်ဆံုးျပီး ဘုရင္ကိုလည္း
လက္ရ ဖမ္းဆီးႏုိင္ခဲ႔၏ အယုဒၶယျမိဳ
႔က်ဆံုးတဲ႔ ခရစ္နွစ္ 1767 ခုနွစ္မွစျပီး ယိုးဒယား ႏုိင္ငံဟာ ေနာက္ထပ္ နာလန္ထူ ႏုိင္ျခင္းမရိွ
ဘဲ ျမန္မာ့ရန္နဲ႔ ကင္းေ၀းရာ စစ္ေရးအရ
ပိုမိုလံုျခဳ ံတဲ႔ေနရာျဖစ္တဲ႔ ထံုဘူရီ နဲ႔ ယခု ဘန္ေကာက္ျမိဳ ႔ ေနရာေတြ ကိုေျပာင္း ေရႊ
႔ျမိဳ ႔တည္ခဲ႔ ျခင္းျဖစ္၏။တတိယျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ကိုတည္ေထာင္ခဲ႔တဲ ႔ အေလာင္းမင္းတရားလက္ထက္မွာ ယိုးဒယားတို႔ဟာ ျမန္မာ ပိုင္နက္ ျဖစ္တဲ႔ ထား၀ယ္ေဒသကို က်ဴးေက်ာ္ထိပါးလာျပန္၏ ဒါေၾကာင္႔မို႔ အေလာင္းမင္းတရားဟာ ထား၀ယ္ ျမိတ္ တနသၤာရီ ကိုခ်ိီတက္တိုက္ခိုက္ရာ ေအာင္ႏုိင္ျပီး အဲဒီမွတဆင္႔ ယိုးဒယားႏုိင္ငံအတြင္းကိုစစ္ခ်ီခဲ႔ျပန္၏ အယုဒၶယျမိဳ ႔ကို ၀န္းရံထားစဥ္ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး နာမက်မ္းျဖစ္လာတဲ႔ အခါမွာ တပ္ဆုတ္ျပီး ျပန္လာခဲ႔ရ၏ ျပန္လာရာ လမ္းခရီး တေနရာမွာပင္ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး နတ္ရြာစံခဲ႔၏။
ခရစ္နွစ္ 1763 ခုနွစ္မွာ နန္းတက္တဲ႔ အေလာင္းမင္းတရားရဲ ႔သားေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္ မင္းလက္ထက္ အေရာက္မွာ ထား ၀ယ္စားဟာ ယိုးဒယားအားကိုးနဲ႔ ပုန္ကန္ခဲ႔ျပန္၏ ျမန္မာတပ္မ်ားက တိုက္ခိုက္တဲ႔ အခါ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျမိတ္နဲ႔ တနသၤာရီကို က်ဴးေက်ာ္ထားတဲ႔ ယိုးဒယားတို႔က ထား၀ယ္စားကို ကာကြယ္ ေပးထားခဲ႔ျပန္၏ ဆင္ျဖဴရွင္ရဲ ႔တပ္မ်ားက ျမိတ္နဲ႔ တနသၤာရီ ကို ျပန္လည္တိုက္ခိုက္သိမ္းယူျပီး ယိုးဒယား ႏုိင္ငံထဲအထိ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ျပန္၏။
Type your summary here. Type the rest of your post here.
No comments:
Post a Comment